Το 2018 η εφημερίδα El País ξεκίνησε για πρώτη φορά έρευνα για υποθέσεις παιδεραστίας στους κόλπους της Καθολικής εκκλησίας και την βάση δεδομένων που συνέλεξε την κατέθεσε στον Συνήγορο του Πολίτη. Η κυβέρνηση προχωρά ένα βήμα επιπλέον στην δικαίωση των θυμάτων και σύμφωνα με πληροφορίες σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο θα αποφασιστεί η έγκριση σχεδίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης προκειμένου να αποζημιωθούν οι πληγέντες των οποίων οι υποθέσεις έχουν παραγραφεί ποινικά.
Ανταπόκριση: Δώρα Μακρή
Ο Συνήγορος του Πολίτη κατέθεσε με την σειρά του την έρευνα της εφημερίδας στο υπουργείο Δικαιοσύνης και σύμφωνα με την έρευνα ο αριθμός των κατηγορούμενων κληρικών φθάνει τους 1.460 ενώ τα θύματα αριθμούν σε 2.608. Η Εκκλησία, από την άλλη, μέχρι στιγμής δέχεται μόνο 1.057 περιπτώσεις παιδεραστίας. Στην έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη που παρουσιάστηκε σε επιτροπή της Βουλής τον περασμένο Οκτώβριο υπολογίζεται ότι το 1,13% του πληθυσμού έχει υποστεί κακοποίηση σε εκκλησιαστικά περιβάλλοντα, ποσοστό που ισοδυναμεί με περίπου 440.000 άτομα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς. Όμως δεν έχουν προβεί σε καταγγελίες όλα τα θύματα.
Το έγγραφο του υπουργείου Δικαιοσύνης για την σεξουαλική κακοποίηση στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας δρα σε πέντε μέτωπα: αναγνώριση και αποκατάσταση για τα θύματα, αποτροπή νέων περιπτώσεων σεξουαλικής κακοποίησης , εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση και τέλος ενημέρωση και έρευνα.
Θεωρείται ανεπαρκής ως τώρα η απάντηση της Καθολικής Εκκλησίας τόσο στην εντολή του Συνηγόρου του Πολίτη όσο και στις καταγγελίες για κακοποιήσεις καθώς η Εκκλησία αντιλαμβάνεται «το πρόβλημα περισσότερο ως αμαρτία παρά ως έγκλημα» και η απάντησή της εδώ και χρόνια ήταν «η άρνηση ή η ελαχιστοποίηση του προβλήματος, αν όχι η ενοχοποίηση του ίδιου του θύματος», εκτός από τη «δυναμική συγκάλυψης και απόκρυψης», όπως αναφέρεται στην έρευνα του Συνηγόρου του Πολίτη.
Το σχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης είναι να βρεθεί μια φόρμουλα για την αποζημίωση των θυμάτων. Το «πιο επιθυμητό», σύμφωνα με το προσχέδιο, θα είχε τη συνεργασία της Εκκλησίας. Και περαιτέρω στη δημιουργία ενός ειδικού και ανεξάρτητου φορέα προσωρινού χαρακτήρα για την αποκατάσταση των θυμάτων των οποίων οι υποθέσεις έχουν λήξει, ο δράστης έχει πεθάνει ή «δεν κατέστη δυνατή η άσκηση ποινικής διαδικασίας εναντίον του». Αυτή η ομάδα θα αποτελείται από ειδικούς και «θα απαιτούσε τη συνεργασία της Καθολικής Εκκλησίας για να αναλάβει το σύνολο ή ένα σημαντικό μέρος της αποζημίωσης και να διευκολύνει άλλα στοιχεία συμβολικής αποκατάστασης».
Για την καταβολή αποζημιώσεων, ο Συνήγορος του Πολίτη έχει ήδη εγείρει τη δυνατότητα δημιουργίας κρατικού ταμείου στο οποίο συμμετέχει η Εκκλησία, κάτι που η Επισκοπική Διάσκεψη όρισε να χρησιμοποιηθεί για την αποζημίωση όλων των θυμάτων παιδεραστίας και όχι μόνο των κληρικών. Εάν η Εκκλησία αρνηθεί να συνεργαστεί, η δεύτερη επιλογή θα ήταν η έγκριση «μιας διοικητικής διαδικασίας» που αναγνωρίζει το καθεστώς του θύματος και «τα επανορθωτικά μέτρα που είναι κατάλληλα».
Αυτή θα είναι μια από τις καθοριστικές πτυχές, όπως συνέβη σε άλλες Καθολικές χώρες, όπου η αποζημίωση κυμαίνεται από τουλάχιστον 6.000 ευρώ που πληρώνει το Βέλγιο κατά μέσο όρο σε κάθε θύμα, έως τα 62.245 ανά άτομο που έχει καταβάλει η Ιρλανδία, η χώρα με την υψηλότερη αποζημίωση. Με αυτό το εύρος, και με τις χίλιες περιπτώσεις που ήδη παραδέχεται η Καθολική Εκκλησία, στην Ισπανία θα σήμαινε αποζημιώσεις από 6,7 έως 70 εκατ. ευρώ. Εκτός από την Ιρλανδία και το Βέλγιο, η Αυστραλία έχει αποζημιώσει 53.000 ευρώ κατά μέσο όρο, η Γαλλία, 37.000, η Ολλανδία 32.221 και η Γερμανία, 22.000 ευρώ. Ο μέσος όρος όλων είναι 35.397 ευρώ.
Η αρχική περίοδος εκτέλεσης του σχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης θα είναι από το 2024 έως το 2027. Επίσης η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε μία δημόσια αναγνώριση των θυμάτων, στην οποία θα είναι παρόντα τα ίδια τα θύματα, οι εκπρόσωποι τους ή οι συγγενείς τους. «Είναι απαραίτητο, η κοινωνία να οργανώσει συμβολικές πράξεις που αποτελούν δημόσια έκφραση αυτής της αναγνώρισης, της σοβαρότητας της ζημίας που προκλήθηκε, των συνεπειών που έχει προκαλέσει στη ζωή τους», αναφέρεται στο σχέδιο, υποστηρίζοντας την σύσταση του Συνηγόρου του Πολίτη.
Η Εκκλησία από την πλευρά της δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει πώς θα αποζημιώσει τα θύματα και είναι κάτι “που καλύπτεται με απόλυτη μυστικότητα” υποστηρίζει η εφημερίδα El País. Στην έρευνα του Συνηγόρου του Πολίτη, μόνο τέσσερις επισκοπές αποκάλυψαν αποζημιώσεις: Μαγιόρκα (30.000 ευρώ), Βίγο (44.000), Καρταχένα (47.000, 600 και 25.000) και Βιτόρια (5.000).
Πηγή: El Pais ΕΡΤ